Puste mieszkania oraz domy w Polsce. Jak się uchronić przed nieuczciwym lokatorem? Czy za szkodę w pustym mieszkaniu można dostać odszkodowanie?
Puste mieszkania oraz domy w Polsce
W Polsce problem pustostanów stanowi nieodłączny element krajobrazu nieruchomości. Dokładne oszacowanie odsetka tych niezamieszkanych obiektów stanowi wyzwanie, ale według danych z ostatniego spisu powszechnego, kraj ten posiada prawie 15,5 miliona mieszkań. Warto zaznaczyć, że według Głównego Urzędu Statystycznego z roku 2021, aż 12,1 procent tego ogółu to mieszkania niezamieszkane, co przekłada się na imponującą liczbę 1,86 miliona. Jednak warto podkreślić, że ta średnia krajowa ukrywa zróżnicowane trendy, które wyraźnie różnią się między dużymi miastami a poszczególnymi regionami. Najwyższy odsetek pustych mieszkań zarejestrowano w województwach takich jak małopolskie (14,8 procent), podlaskie (14,7 procent) oraz mazowieckie (13,7 procent). Z drugiej strony, najmniej niezamieszkanych mieszkań występuje na terenie opolskiego (8,9 procent), lubuskiego (9,6 procent) i kujawsko-pomorskiego (9,7 procent).
Należy zauważyć, że problem pustostanów jest szczególnie istotny w dużych miastach, gdzie popyt na wynajem mieszkań jest najwyższy. Z jednej strony, wynika to z tego, że w tych ośrodkach istnieje większa liczba potencjalnych lokatorów. Z drugiej strony, obecność pustostanów w dużych miastach często wiąże się z obawami właścicieli nieruchomości przed nieuczciwymi lokatorami lub problemami związanych z zarządzaniem wynajmem. Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku domów jednorodzinnych. Tutaj główną przyczyną pozostawania budynków niezamieszkanych jest migracja mieszkańców, zwłaszcza młodego pokolenia, do większych ośrodków miejskich w poszukiwaniu pracy oraz lepszych perspektyw życiowych. To zjawisko jest szczególnie widoczne w mniejszych miejscowościach i na obszarach wiejskich, gdzie wiele domów pozostaje bez stałych mieszkańców.
Jak się uchronić przed nieuczciwym lokatorem?
Aby zabezpieczyć się przed nieuczciwymi lokatorami, właściciel mieszkania lub domu na wynajem ma do dyspozycji kilka skutecznych środków. Kluczem do ochrony swoich interesów jest zawarcie starannie sporządzonej umowy najmu, która powinna zawierać kluczowe zapisy mające na celu minimalizację ryzyka finansowego i prawnego. Umowa najmu to podstawa zabezpieczenia swoich interesów jako właściciel nieruchomości. Dokument powinien być starannie sporządzony i zawierać kluczowe postanowienia mające na celu ochronę własnych interesów. Przede wszystkim umowa powinna precyzyjnie opisywać wynajmowaną nieruchomość, w tym jej lokalizację, metraż oraz ewentualne wyposażenie. Następnie należy określić wysokość czynszu, termin jego płatności oraz sposób regulowania należności. Kwestia kaucji to kolejny ważny element. Najemca jest zobowiązany do wpłacenia określonej kwoty na poczet pokrycia ewentualnych szkód czy innych roszczeń właściciela nieruchomości w przypadku niewywiązywania się z umowy lub uszkodzeń mienia.
Umowa powinna jasno określać, kto ponosi odpowiedzialność za szkody w nieruchomości. Właściciel może domagać się rekompensaty za ewentualne zniszczenia wykraczające poza standardowy proces eksploatacji. Ponadto umowa powinna zawierać postanowienia dotyczące opuszczenia nieruchomości przez najemcę, w tym terminy wypowiedzenia oraz zasady zwrotu kaucji. Warto rozważyć także wykupienie polisy mieszkaniowej, która ochroni właściciela nieruchomości w przypadku zdarzeń losowych, takich jak pożar czy zalanie. Dzięki polisie, właściciel może uniknąć wysokich kosztów remontu lub odbudowy nieruchomości. Najemca również może mieć zabezpieczenie w ramach własnej polisy OC na życie prywatne. Ostatecznym środkiem zabezpieczenia przed nieuczciwymi lokatorami jest polisa ubezpieczeniowa zawierająca pakiet pomocy prawnej. W przypadku sporów czy konieczności egzekwowania swoich praw, właściciel lub najemca mogą skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej.
Czy za szkodę w pustym mieszkaniu można dostać odszkodowanie?
Osoby, które są posiadaczem mieszkania lub domu, które nie jest wynajmowane z obawy przed potencjalnie nieuczciwymi lokatorami, wciąż mają możliwość ubezpieczenia takiej nieruchomości. Ubezpieczenie to staje się niezwykle przydatne, gdy w niewynajmowanym obiekcie wystąpią różnego rodzaju szkody, takie jak pożar, zalanie, powódź, uderzenie pojazdu w budynek, dewastacja, włamanie czy kradzież. Ubezpieczenie chroni twoją inwestycję przed finansowym upadkiem spowodowanym takimi zdarzeniami. Jednak istnieje pewien ważny aspekt, który warto wziąć pod uwagę. Jeśli mieszkanie lub dom pozostaje przez dłuższy okres czasu niezamieszkane, a w trakcie tego okresu dochodzi do jakiejkolwiek szkody, to ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania. To ograniczenie wynika z zapisów w Dokumencie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia, który stanowi integralną część twojej polisy.
Firmy ubezpieczeniowe opierają swoje działania na ocenie ryzyka ubezpieczeniowego, a długotrwałe pozostawienie nieruchomości bez nadzoru zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia szkody, co z kolei wpływa na potencjalną konieczność wypłaty odszkodowania. Z reguły, jeśli dom lub mieszkanie pozostaje puste i bez nadzoru przez okres wynoszący 90 dni lub taki, jaki jest wskazany w Dokumencie OWU, nieruchomość może być uznawana za pustostan. Dlatego ważne jest, aby dokładnie zapoznać się z warunkami swojej polisy ubezpieczeniowej oraz z Dokumentem OWU, aby zrozumieć, jakie dokładnie zasady obowiązują w przypadku konkretnej nieruchomości. Osoby, które mają zamiar pozostawić nieruchomość niezamieszkana na dłuższy okres, koniecznie muszą skonsultować się z ubezpieczycielem, aby dowiedzieć się, jakie opcje masz do dyspozycji i jakie środki ostrożności możesz podjąć, aby nadal cieszyć się ochroną ubezpieczeniową, pomimo braku stałego zamieszkania.
Jak ubezpieczyć pusty dom i mieszkanie?
Aby ubezpieczyć pusty dom lub mieszkanie, istnieje kilka ważnych kwestii do uwzględnienia. Wybierając polisę ubezpieczeniową za pośrednictwem porównywarki lub bezpośrednio u ubezpieczyciela, konieczne jest dokładne określenie, przez jaki okres nieruchomość będzie niezamieszkana. Ten aspekt ma istotne znaczenie dla ubezpieczyciela i wpływa na dostępność oraz warunki oferowanej polisy. W procesie zakupu ubezpieczenia, w formularzu zostanie zazwyczaj postawione pytanie dotyczące czasu, przez jaki nieruchomość pozostanie niezamieszkana. Istnieje kilka opcji odpowiedzi, które można wybrać:
- "Tak" - wybierając tę odpowiedź, oznacza to, że nieruchomość pozostanie niezamieszkana jedynie przez pewien okres i będzie trwale zamieszkana w ciągu roku.
- "Niezamieszkana 2-3 miesiące" - ta opcja jest odpowiednia, jeśli nieruchomość będzie niezamieszkana przez okres od 2 do 3 miesięcy w ciągu roku.
- "Niezamieszkana powyżej 3 miesięcy" - ten wybór ma zastosowanie, gdy nieruchomość będzie niezamieszkana przez większą część roku, powyżej 3 miesięcy.
Jeśli zostanie zaznaczona opcja "Niezamieszkana powyżej 3 miesięcy", ubezpieczyciel może zadawać dodatkowe pytania dotyczące zabezpieczenia i monitoringu nieruchomości, aby ocenić ryzyko wystąpienia szkody lub kradzieży. Decyzja o ubezpieczeniu może być uzależniona od tych informacji. Ubezpieczyciele zwracają uwagę na stopień ryzyka związanego z niezamieszkaniem nieruchomości, ponieważ długotrwała nieobecność mieszkańców może zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia incydentów, takich jak włamania czy uszkodzenia nieruchomości. Dlatego właściciele pustych domów lub mieszkań powinni starannie rozważyć, jakie środki bezpieczeństwa i monitoringu zastosować, aby zminimalizować to ryzyko oraz aby uzyskać korzystne warunki ubezpieczenia.
