Termin Audatex dla większości kierowców pojawia się dopiero w momencie szkody, zazwyczaj na kosztorysie otrzymanym od ubezpieczyciela. Co to jest Audatex? To zintegrowany system informatyczny, który stał się absolutnym standardem branżowym służącym do wyceny kosztów naprawy pojazdów po kolizji lub awarii.
To nie jest zwykły program – to wspólny język, którym posługują się ubezpieczyciele, warsztaty i rzeczoznawcy na całym świecie, aby precyzyjnie i obiektywnie określić koszty likwidacji szkody. W tym artykule wyjaśnimy, jak działa system Audatex, jak wygląda proces kalkulacji (co jest swoistą „instrukcją” jego działania) i dlaczego jest on tak kluczowy w całym procesie naprawy pojazdu.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym jest Audatex i dlaczego jest branżowym standardem w likwidacji szkód komunikacyjnych.
- Jak działa system Audatex i na jakiej bazie danych (ceny części, normy czasowe) opiera swoje kalkulacje.
- Kto na co dzień korzysta z systemu Audatex (ubezpieczyciele, warsztaty, rzeczoznawcy).
- Jak krok po kroku wygląda proces tworzenia kosztorysu naprawy pojazdu w tym systemie.
- Jakie są największe zalety (standaryzacja, obiektywizm) i potencjalne ograniczenia kalkulacji Audatex.
Czym dokładnie jest Audatex? Więcej niż program do wyceny
Używanie nazwy „program” w kontekście Audatexu jest pewnym uproszczeniem. W rzeczywistości jest to potężne narzędzie analityczne, opierające swoje działanie na ogromnej, globalnej bazie danych.
System Audatex jako globalna baza danych
Sednem działania systemu Audatex jest jego gigantyczna, stale aktualizowana baza danych. Zawiera ona niewyobrażalną ilość informacji pozyskiwanych bezpośrednio od producentów pojazdów. Baza ta obejmuje:
- Szczegółowe informacje o wszystkich częściach zamiennych (zarówno oryginalnych OE/OES, jak i certyfikowanych zamiennikach).
- Aktualne, katalogowe ceny tych części u producentów i głównych dostawców.
- Normy czasowe (tzw. „roboczogodziny”) na wykonanie każdej, nawet najmniejszej czynności naprawczej i lakierniczej, precyzyjnie określone przez producenta danego pojazdu (np. ile czasu zajmuje demontaż zderzaka, a ile przygotowanie elementu do lakierowania).
- Zalecane przez producenta technologie naprawy (np. czy dany element można naprawiać metodą PDR, czy kwalifikuje się on wyłącznie do wymiany).
Kto korzysta z systemu Audatex na co dzień?
Z tego specjalistycznego narzędzia korzysta cały „trójkąt” podmiotów zaangażowanych w proces likwidacji szkody:
- Zakłady Ubezpieczeń: Używają systemu Audatex do sporządzania własnych kosztorysów oraz do weryfikacji kalkulacji przedstawianych przez warsztaty. Zapewnia to standaryzację wycen i ujednolica proces w całej firmie.
- Warsztaty naprawcze i serwisy ASO: Przygotowują w nim własne wyceny dla klientów oraz, co najważniejsze, kosztorysy niezbędne do rozliczeń z ubezpieczycielami.
- Rzeczoznawcy: Jest to ich podstawowe i najważniejsze narzędzie pracy podczas przeprowadzania oględzin pojazdu i sporządzania niezależnych opinii technicznych.
Jak działa Audatex? Instrukcja procesu tworzenia kosztorysu
W tej sekcji prześledzimy, jak w praktyce wygląda praca rzeczoznawcy z systemem Audatex. To nie jest techniczna instrukcja Audatex dla użytkownika, ale opis samego procesu tworzenia wyceny szkody.
Krok 1: Identyfikacja pojazdu i zakresu uszkodzeń
Proces zawsze zaczyna się od precyzyjnej identyfikacji pojazdu. Najczęściej odbywa się to po numerze VIN, co pozwala systemowi pobrać dokładną specyfikację danego egzemplarza (wersja silnikowa, poziom wyposażenia, typ reflektorów itp.).
Następnie rzeczoznawca (lub pracownik serwisu) zaznacza na graficznym, trójwymiarowym modelu pojazdu, które elementy uległy uszkodzeniu. Dla każdej uszkodzonej części musi określić metodę naprawy (np. Wymiana, Naprawa I stopnia, Lakierowanie cieniujące, Prostowanie).
Krok 2: Kalkulacja w systemie Audatex – jak powstaje kosztorys?
To jest „serce” systemu Audatex. Po wprowadzeniu wszystkich danych przez rzeczoznawcę, program automatycznie wykonuje kalkulację, dobierając z bazy danych:
- Numery katalogowe i aktualne ceny netto potrzebnych części zamiennych.
- Czas pracy mechanika (np. wymiana zderzaka: 0,8 roboczogodziny; wymiana błotnika: 1,2 roboczogodziny).
- Czas pracy lakiernika oraz normy zużycia materiałów lakierniczych (koszt bazy, lakieru bezbarwnego, podkładu itd.).
System Audatex sumuje te wszystkie wartości. Następnie mnoży wyliczony czas pracy (roboczogodziny) przez stawkę za roboczogodzinę, która jest wprowadzana do systemu ręcznie (np. przez warsztat lub ubezpieczyciela zgodnie z zawartymi umowami).
Krok 3: Analiza i weryfikacja wyceny (kosztorys Audatex)
Wynikiem jest bardzo szczegółowy, wielostronicowy kosztorys, który stanowi podstawę do wypłaty odszkodowania lub rozliczenia naprawy. Co ważne, system Audatex pozwala na tworzenie różnych wariantów tej samej kalkulacji, np. kosztorysu na częściach oryginalnych (OES) lub na tańszych zamiennikach (Q, P), a także z uwzględnieniem potrąceń (amortyzacji) lub bez nich.
Kluczowe zalety i ograniczenia korzystania z Audatexu
Standaryzacja i obiektywizm w wycenie szkód
Największą zaletą Audatexu jest obiektywizm i standaryzacja. Zamiast subiektywnej oceny mechanika („panie, to będzie kosztować 3 tysiące”), ubezpieczyciel i warsztat dysponują wyceną opartą na twardych danych producenta pojazdu. To znacząco ogranicza pole do sporów i prób zawyżania lub zaniżania kosztów naprawy.
Przyspieszenie procesu likwidacji szkody
Dzięki systemowi Audatex, kalkulacja szkody jest bardzo szybka, powtarzalna i, co coraz częstsze, możliwa do wykonania zdalnie (np. na podstawie zdjęć i opisu klienta w ramach uproszczonej likwidacji szkody).
Czy kalkulacje Audatex są nieomylne? (Ograniczenia)
Program nie jest nieomylny, ponieważ jego wynik zależy od danych wprowadzonych przez człowieka (rzeczoznawcę). System Audatex nie „widzi” ukrytych mikrouszkodzeń (np. pękniętej belki pod zderzakiem), jeśli rzeczoznawca ich nie zauważy podczas oględzin i nie wprowadzi do systemu.
Najczęstszym punktem spornym nie jest sama wycena czasu pracy (bo ta pochodzi od producenta), ale wysokość stawki za roboczogodzinę. Warsztat ASO może stosować stawkę 400 zł/rbg, a ubezpieczyciel w kosztorysie OC może próbować „uśrednić” ją do 150 zł/rbg. Sam system Audatex tego nie rozstrzyga – on tylko mnoży czas przez stawkę.
Rola Audatexu w nowoczesnym ubezpieczeniu
Nie da się ukryć, że Audatex (oraz bliźniacze, konkurencyjne systemy jak Eurotax) to fundament nowoczesnej i sprawnej likwidacji szkód komunikacyjnych. Zapewnia przejrzystość i obiektywizm, na którym korzystają wszystkie strony.
Zrozumienie, czym jest Audatex i jak działa, pozwala poszkodowanym klientom lepiej orientować się w otrzymanym kosztorysie. Daje to możliwość świadomego uczestniczenia w procesie naprawy swojego pojazdu i wiedzę, skąd dokładnie biorą się poszczególne kwoty na wycenie.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co to jest Audatex w prostych słowach?
Audatex to profesjonalny program komputerowy i baza danych, której ubezpieczyciele i warsztaty używają do dokładnego obliczenia, ile powinna kosztować naprawa samochodu po wypadku. System wie, ile kosztuje każda część i ile czasu zajmuje jej wymiana zgodnie z technologią producenta.
Czy kosztorys z Audatexu jest ostateczny i nie można się od niego odwołać?
Nie. Kosztorys jest wyliczeniem opartym na wprowadzonych danych. Jeśli rzeczoznawca coś pominął (np. ukryte uszkodzenia), można (i należy) sporządzić korektę kosztorysu (tzw. kosztorys dodatkowy). Spór może też dotyczyć np. wysokości zastosowanej stawki za roboczogodzinę lub rodzaju użytych części (zamienniki vs orygynały).
Czy potrzebuję specjalnej „instrukcji Audatex”, aby zrozumieć mój kosztorys?
Nie jest potrzebna techniczna instrukcja Audatex. Kosztorys, choć szczegółowy, jest zwykle dość czytelny. Zawiera listę części do wymiany/naprawy, koszty tych części oraz wyliczony czas pracy (w roboczogodzinach) i koszt materiału lakierniczego. W razie wątpliwości warsztat lub ubezpieczyciel powinni wyjaśnić każdą pozycję.
Dlaczego ubezpieczyciel stosuje w Audatexie tańsze zamienniki, a nie części oryginalne?
System Audatex pozwala na tworzenie różnych wariantów kalkulacji. Ubezpieczyciel, przy szkodzie z OC, często domyślnie stosuje ceny części alternatywnych (zamienników), aby obniżyć koszt odszkodowania. Jednak w zależności od wieku pojazdu i warunków ubezpieczenia (szczególnie przy AC), poszkodowany ma prawo domagać się kalkulacji na częściach oryginalnych.
